ที่ดินมีหลายประเภทและใช้ประโยชน์ได้ต่างกัน เช่น ที่ดินเพื่อการอยู่อาศัย ที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ที่ดินเพื่ออุตสาหกรรม เป็นต้นที่ดินแต่ละประเภท จะมีเอกสารสิทธิ์ หรือ เอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวกับที่ดินที่แตกต่างออกไปด้วยกันได้แก่
1. ส.ค1 คือใบแจ้งการครอบครองที่ดิน ซึ่งสามารถใช้เป็นหลักฐานในการแจ้งความต่อทางราชการได้ว่า กำลังครอบครองที่ดินแปลงนั้นอยู่ แต่ไม่ใช่หนังสือกรรมสิทธิ์ในที่ดินและใช้โอนกรรมสิทธิ์ไม่ได้ใช้เพียงสละการครอบครองที่นั้นแก่ผู้รับโอนเท่านั้น
2. น.ส2 คือใบจอง คือ หนังสือแสดงความยินยอมให้ครอบครอง และทำประโยชน์ในที่ดินได้ชั่วคราว ผู้มี น.ส 2 ต้องทำประโยชน์ในที่ดินให้ได้อย่างน้อย 75 เปอร์เซ็นต์ ของที่ดินที่จัดให้ภายใน 3 ปี เมื่อทำได้ตามเงี่อนไข จึงมีสิทธิ์ขอออก น.ส 3 หรือ น.ส3ก หรือโฉนดที่ดินได้ทั้งนี้สามารถโอนสิทธิ์ดังกล่าวให้ผู้อื่นได้่
3. น.ส 3 คือ หนังสือรับรองจากเจ้าหน้าที่ว่า ได้ทำประโยชน์ในที่ดินแล้วแต่มีเพียงสิทธิ์ครอบครองไม่มีกรรมสิทธิ์ โดยหนังสือเป็นแบบธรรมดามีการรังวัด และจัดทำแผนที่ของที่ดิน
4. น.ส 3ก เหมือนกับ น.ส3 แต่ต่างที่มีการรังวัด และจัดทำแผนที่ของที่ดินจากภาพระวางรูปถ่ายทางอากาศ
โฉนดที่ดิน คือ หนังสือแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดินที่ระบุถึงโฉนดแผนที่ โฉนดตราจอง และตราจองที่มีตราประทับว่า ได้ทำประโยชน์แล้ว ผู้ที่เป็นเจ้าของฉโนดจะถือว่า มีสิทธิ์ในที่ดินนั้นอย่างสมบูรณ์
แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นโฉนดแบบใด
สปก. ครุฑสีน้ำเงิน เป็นหนังสือที่ดินทำกินห้ามโอนเปลี่ยนมือ
นส.3 จะมีครุฑสีดำ อนาคตสามารถออกเป็นโฉนดได้ สามารถซื้อขาย จำนองได้ แต่ตอนจะขายต้องประกาศว่าจะว่าจะขายล่วงหน้าหนึ่งเดือนถ้าไม่มีคนคัดค้านมี เหตุผลก็สามารถออกได้ ถ้าคนคัดค้านไม่มีหลักฐานจะโดนข้อหาแจ้งความเท็จ
นส.3 ก. ครุฑเขียว สามารถซื้อขาย จำนองได้ ตอนขายไม่ต้องประกาศ
โฉนดนส.4 ครุฑสีแดง สามารถซื้อขาย จำนองได้ สามารถโอนกรรมสิทธิ์ได้
ที่มาข้อมูล : ถมที่ดิน.net
